Corona gaf de Juiste Zorg op de Juiste Plek een impuls, pak nu door in de opschaalfase

Juiste Zorg op de Juiste Plek

Corona gaf de Juiste Zorg op de Juiste Plek een impuls, pak nu door in de opschaalfase

JZOJP, de Juiste Zorg op de Juiste Plek. Het voorkomen, verplaatsen en vervangen van zorg is dé sleutel om betere zorg tegen minder kosten te leveren. Hoe veel aantrekkelijker kan het zijn? De Corona-periode laat zien dat zaken als ketenregie, (regionale) coördinatie en samenwerking de zorg eigen zijn. Laten we dit momentum gebruiken om echt door te pakken op JZOJP, betoogt zorgexpert Peter de Bruin.

Corona’s impuls aan de Juiste Zorg op de Juiste Plek

Corona heeft de ontwikkeling van JZOJP op een aantal manieren bespoedigd. In minder goede zin: duurdere zorg is weliswaar tijdelijk voorkomen, maar een enorme achterstallige zorgvraag dient zich aan. En belangrijker nog, veel mensen gaan negatieve effecten van verlate diagnose en behandeling ervaren. Maar er zijn ook onbedoelde positieve effecten. Verplaatsing -dichtbij waar het kan, geconcentreerd waar het moet- was zichtbaar. Er is op het gebied van landelijke en regionale coördinatie en samenwerking veel gewonnen, ook buiten ROAZ en LCPS verband en tussen 2e en 1e lijn. En vervanging van zorg kwam sneller dan ooit op gang. Digitale kanalen zijn beter benut, zowel voor communicatie (bijv. beeldbellen in plaats van polibezoek) als medisch-inhoudelijk (bijv. apps voor triage). En dan zijn er andere positieve bijeffecten. Zoals winst bij besluitvorming. Minder bureaucratie en meer focus door urgentie versnelt het keuzeproces. Evaluaties zijn nog in volle gang, maar de kwaliteit van die besluitvorming lijkt niet noemenswaardig verslechterd. En meer aandacht voor effecten van leefstijl dan deze periode is haast niet denkbaar.

“We willen de crisis niet idealiseren”

Voorbij (de eerste golf van) Corona moeten we verder willen oogsten. Er is bewezen dat het kan. De voordelen zijn vaak groter dan de nadelen, wat niet wil zeggen dat we de situatie van de crisis idealiseren of zondermeer als norm kunnen nemen. Maar als we de eerste lessen leren en in de praktijk brengen zien we dat JZOJP echt binnen handbereik ligt. Juist in deze opschaalfase.

Prangende vraagstukken

Het gecontroleerd opschalen van de reguliere zorg is een grote uitdaging voor elke zorginstelling. Er zijn langere wachtlijsten van reguliere zorg door uitgestelde onderzoeken, behandelingen en operaties. Veel mensen verkeren in onzekerheid of en wanneer hun zorgtraject gestart of vervolgd gaat worden. Zorginstellingen moeten continu het evenwicht vinden tussen (acute/electieve/chronische zorgvraag) enerzijds en beschikbare capaciteit van zorgprofessionals en middelen (OK’s, IC boxen, bedden, onderzoeksfaciliteiten, spreekuurkamers etc.) anderzijds. Dat is onder normale omstandigheden al een complexe zaak. Nu komt daar een aantal prangende vraagstukken bij:

Welke patiënten -bestaand, op wachtlijst én nieuwe verwijzingen- hebben de meeste urgentie? Hoe identificeren wij die tijdig, juist en zorgvuldig?
Welke capaciteit kunnen we zelf aanbieden en welke kan -of dient- door partners te worden geleverd? En hoe kan dat binnen de nieuwe logistieke werkelijkheid. Want Coronamaatregelen veranderen de stromen in, door en uit het ziekenhuis naar verwachting voor langere tijd. Dat heeft effect op tactische en operationele planning & roostering.
Hoe zorg ik voor optimale benutting van schaarse middelen en zorgprofessionals? Welke mogelijkheden en beperkingen zijn er vanuit corona-financieringsregelingen (afspraken vergoeding meerkosten, minderproductie, verschuiving etc.)?

“Het evenwicht vinden is onder normale omstandigheden al complex”

Integraal capaciteitsmanagement

Het was niet eerder zo belangrijk om grip op de productie, kosten en omzet te krijgen. Integraal capaciteitsmanagement was niet eerder zo urgent. Toch kunnen we pas echt grote stappen zetten met een operationele, tactische én strategische benadering van capaciteitsmangement. Dat start met het creëren van inzichten. Inzicht in de zorgvraagontwikkeling, in het aanbod, in de beschikbare capaciteit, in de productienormen, in de begrotingskaders en in de bezetting. Pas als dat plaatje compleet is, heb je informatie die je nodig hebt om succesvol te sturen. En dan kun je verder met de volgende stap: het analyseren van procesknelpunten. Denk aan het verkorten van toegangs-, wacht- en doorlooptijden van de zorgpaden. Maak een analyse per proces. Waar komen die knelpunten vandaan? Wat zijn de onderliggende oorzaken? Zo kun je tot de kern van het probleem komen. En kun je duurzame oplossingen gaan formuleren en benutten van innovatiekansen in het proces.

Grote stappen zetten, we weten dat het kan in de zorg. Nu is het moment om door te pakken met de Juiste Zorg op de Juiste Plek.

“Grote stappen zetten, we weten dat het kan in de zorg.”