ESG

FINANCIËLE INSTELLINGEN EN DE GREEN DEAL

‘ESG gaat het verdienmodel absoluut beïnvloeden met legio implicaties voor strategie-executie’.

BELANGRIJKE IMPLICATIES VAN ESG VOOR STRATEGIE-EXECUTIE

Turner voorziet haar relaties van tijdige, nieuwe en relevante inzichten voor haar markten en de strategie-executie vraagstukken die daar spelen. In dit artikel gaat Turner Frits Korthals Altes, director Digitale Transformatie en Innovatie-executie in op de impact van ESG en welke implicaties dit heeft voor strategie-executie.

Banken, verzekeraars en pensioenfondsen krijgen in 2024 te maken met nieuwe eisen over ESG. Wat kunnen de financiële instellingen doen? Frits Korthals Altes, als director Digitale Transformatie en Innovatie- executie bij Turner gespecialiseerd in de financiële sector, zegt dat bedrijven de data-intensieve rapportageprocessen nu al moeten meenemen in de ontwikkeling van nieuwe, groene producten. ‘Dat wordt zonder twijfel een van de succesfactoren.’

Toen we ruim twintig jaar geleden voor het eerst te maken kregen met ESG-doelstellingen, werden de financiële instellingen die hier serieus werk van maakten bijna meewarig aangekeken. Het was puur idealisme, ESG – de afkorting staat voor environmental, social en governance – droeg in die tijd nog helemaal niets bij aan de balans of de winstgevendheid. Maar de tijden zijn veranderd.

Na een fase waarin het vooral om compliance ging, zijn ESG-doelstellingen inmiddels niet meer weg te denken. We zijn in de strategische fase terechtgekomen. Doelstellingen met betrekking tot milieu, de omgang met mens en maatschappij en de manier waarop de organisatie wordt bestuurd hebben inmiddels invloed op het bedrijfsresultaat en dus ook op de waarde van een onderneming. ‘Twintig jaar geleden was ESG een ideaal’, vertelt Frits Korthals Altes. ‘Nu eisen actiegroepen dat bedrijven en organisaties invulling geven aan deze drie thema’s. Dat ze transparant zijn, dat ze verantwoordelijkheid nemen voor mensen en leefomgeving. Denk aan #metoo. De Scandinavische landen lopen voorop, bijvoorbeeld met vrouwenquota. In feite worden politieke idealen dwingend opgelegd aan het bedrijfsleven. En deze idealen sijpelen langzaam door in wetgeving.’ Maar belangrijker nog: het biedt strategische kansen. Het gaat erom om compliance inzetten als motor voor verandering en innovatie.

Solvabiliteitseisen

Aan het einde van het jaar komt er voor de financiële sector belangrijke regelgeving bij. De

Europese Commissie heeft een paar jaar geleden de Green Deal gelanceerd, bedoeld om de klimaatdoelstellingen voor 2050 te behalen. Eén van de pijlers van de Green Deal is gericht op de financiële sector, die een actieve rol moet gaan spelen in de energietransitie. Financiële instellingen worden niet alleen gedwongen hun eigen organisatie aan te passen aan de klimaatdoelen, maar ook de impact van hun kredietverstrekking en hun investeringen mee te nemen in hun besluitvorming.

‘Na de financiële crisis van 2008 lag de financiële sector al onder een vergrootglas’, vertelt Korthals Altes. ‘De solvabiliteitseisen lagen eerst rond de 3 procent en werden nadien opgetrokken naar minimaal 13,5 procent. Als gevolg van de Green Deal komt er nu een extra categorie bij: groene leningen. Als banken geld uitlenen voor projecten die aan bepaalde milieueisen voldoen, hoeven ze daarvoor minder kapitaal aan te houden. Dat betekent dat die leningen meer zullen opleveren. Er wordt dus een nieuwe markt gecreëerd. Een bedrijf dat wil investeren, krijgt een lagere rente als het voldoet aan de randvoorwaarden. Aan de vraagkant wordt er ook iets nieuws gecreëerd: als je een vriesloods bouwt en je legt daar zonnepanelen op, kan je die hele loods tegen een lagere rente financieren. Dat kan heel aantrekkelijk zijn.’

Dat gaat natuurlijk niet zomaar. Banken krijgen uitgebreide rapportageverplichtingen en zullen hun klanten nieuwe eisen gaan stellen. Konden zij zich voorheen beperken tot de financiële implicaties van een lening, nu zullen ze allerlei data moeten gaan verzamelen over hun klanten. En belangrijker nog: ze moeten adviseren buiten de traditionele financiële kaders. ‘Tot nu toe maken de banken in het algemeen nog steeds gebruik van dezelfde formulieren, met een paar extra velden’, zegt Korthals Altes. ‘Maar het kan niet anders of dat zal veranderen. We zullen steeds geavanceerdere bedrijfsfinancieringen gaan zien, waarbij bijvoorbeeld wordt afgesproken dat als je over twee of drie jaar een bepaalde reductie van het energie- of waterverbruik hebt gerealiseerd, de rente omlaag gaat. Of de rente niet omhoog gaat.’ Onder druk van de concurrentie zullen banken sneller moeten gaan vernieuwen en innoveren.

Green deal - Frits Korthals Altes
Frits Korthals Altes, Director Digitale Transformatie en Innovatie-executie

Andere competenties en rollen

Het inrichten van de nieuwe producten en de rapportageverplichtingen vragen een andere benadering van financiële instellingen. ‘Banken zullen hele andere competenties moeten ontwikkelen, ze zullen bijna organisatieadviseurs moeten worden voor hun klanten. Ze zullen ook nieuwe kennis in huis moeten halen over onderwerpen als energiebesparing, alternatieve energievoorzieningen en de terugverdientijd van de nieuwe investeringen. Sommige banken zijn daar al een tijdje mee bezig. Triodos ontleent er zijn bestaansrecht aan. BNP Paribas is in zee gegaan met een ingenieursbureau om te bepalen welke data belangrijk zijn en ook de – grote maar relatief onbekende – Nederlandse Waterschapsbank is ermee bezig. Je kan als bank proberen alles zelf te doen, maar soms is het slimmer om een ecosysteem op te zetten om kennis en expertise aan je te binden.’

Banken zullen gedurende de looptijd van een lening andere data moeten gaan verzamelen. ‘Tot nu toe hielden zij zich uitsluitend bezig met financiële gegevens, maar ze moeten nu ook data over energieverbruik en CO2-uitstoot gaan verzamelen. Wordt de afgesproken reductie wel gerealiseerd? Hoe je dat moet meten en vastleggen, daar worstelen de banken nog mee. Welke data zijn het? Hoe betrouwbaar zijn ze? Ook tegenover aandeelhouders moeten zij duidelijk kunnen maken wat de kwaliteit van de ESG-data is. Als de data niet kloppen, kan een investeerder op een bepaald moment vragen gaan stellen. En voor je het weet, komt er juridische aansprakelijkheid bij kijken.’

Dilemma’s

De nieuwe situatie brengt verschillende dilemma’s met zich mee. Denk alleen al aan de termijn waarover we het hebben. De gemiddelde looptijd van een bedrijfslening is zes jaar, dus banken zijn gewend te denken in relatief korte cycli. ‘Er zijn allerlei rekensommen gemaakt over de energietransitie. Het geld is er, dat is het probleem niet. Maar als een bankier kijkt naar de probability of default, kijkt hij naar de vraag of een bedrijf zijn lening in zes jaar kan terugbetalen. Er kunnen zich onvoorziene omstandigheden voordoen: de energiekosten kunnen stijgen, er kan wateroverlast zijn. Maar op een termijn van zes jaar zijn die problemen te overzien. Maar op een termijn van 25 of dertig jaar gaan die factoren een veel grotere rol spelen. Als een bank een agrariër wil financieren, is één droge zomer in de vijf jaar geen ramp. Maar zal die agrariër over 25 jaar nog actief zijn in de landbouw? Die horizon is wel een complicerende factor.’

Hoe dat dilemma te doorklieven? Pensioenfondsen hebben wel een langetermijnvisie en kunnen op die manier uitkomst bieden. ‘Sommige pensioenfondsen zijn in de hypotheken gestapt’, geeft Korthals Altes als voorbeeld. ‘Dat doen ze niet zelf, maar daar hebben zij een fonds voor opgericht. Hypotheekverstrekking is typisch een activiteit die een bank voor zijn rekening kan nemen. De funding hoeft dan niet uit de bank zelf te komen. Het pensioenfonds heeft het geld, de bank de kennis en de klanten. Er zijn kortom nieuwe constructies te bedenken. Deze vorm van samenwerken zou een interessante niche kunnen zijn voor een bank. Een mooi voorbeeld van productinnovatie.’

Een ander dilemma is te vinden in het soort klanten. Als banken verplicht zijn een bepaald percentage groene investeringen op de balans te hebben, kunnen zij overwegen bepaalde klanten af te stoten. Korthals Altes noemt rederijen als voorbeeld. ‘Schepen zijn niet bepaald milieuvriendelijk, met de stookolie die zij verbruiken. Er zijn weinig aanwijzingen dat daar de komende vijf jaar verandering in komt. Toch zal de scheepvaart blijvend gefinancierd moeten worden. Een reder kan natuurlijk aankloppen bij een Europese bank, maar hij kan ook kiezen voor een Arabisch land, dat deze industrie graag blijft financieren. De bank kan daar zelf ook een keuze in maken. Je kunt groener worden door meer groene leningen te verstrekken, je kunt ook groener worden door minder grijze leningen te verstrekken. Maar dan moet je wel afscheid van klanten nemen. Dat is een strategische keuze: als je geen scheepsfinancieringen meer doet, wordt je balans groener. Of de bank zegt: ik ga actief met de reders in dialoog, om te kijken wat we wel kunnen financieren. Zouden we met alternatieve middelen de scheepvaart kunnen vergroenen? Dan pakt de bank een rol in innovatie-advies aan zijn klanten. Dat was tot voor kort ondenkbaar.’

‘Banken krijgen uitgebreide rapportageverplichtingen en zullen hun klanten nieuwe eisen gaan stellen. En belangrijker nog: ze moeten adviseren buiten de traditionele financiële kaders.’

Het staat voor Korthals Altes in elk geval als een paal boven water dat banken moeten gaan investeren in slimme productontwikkeling en andere competenties. ‘Veel banken zijn nog steeds bezig met digitalisering van hun processen. Eigenlijk moeten deze data-intensieve processen meteen meegenomen worden. Dat gaat zonder twijfel een van de belangrijkste succesfactoren worden. Als je je hierop wil voorbereiden, kun je echt geen traditioneel leningproduct nemen en drie velden toevoegen aan het formulier. Je zult nu al moeten nadenken over de structuur van die nieuwe producten en de rol van de bank naar haar klanten. De datastroom moet op een goede, efficiënte manier georganiseerd worden. En de klantprocessen hebben een andere inrichting nodig, niet alleen vanuit het perspectief van de bank, maar ook voor de klant: maak het hem gemakkelijk data aan te leveren zodat hem niet op kosten jaagt. Hoe slimmer je dat doet, hoe meer plezier je daarvan hebt in de toekomst.’

‘Banken zullen hele andere competenties moeten ontwikkelen. Ze zullen kennis in huis moeten halen over onderwerpen als energiebesparing, alternatieve energievoorzieningen en de terugverdientijd van de nieuwe investeringen.’

Meet weten over Turner?

Turner Strategie-executie wordt voor het derde jaar op rij door opdrachtgevers gezien als het beste strategisch adviesbureau van Nederland. Meer dan 4000 bestuurders en professionals deden mee aan het onderzoek van MT1000 waarbij Turner de hoogste waardering ontving voor strategie-advies, klantgerichtheid, excellente uitvoering en productleiderschap.

Lees hier meer over de resultaten die andere opdrachtgevers behaalden met hulp van Turner Strategie Executie. Meer weten? Neem contact met ons op.

Meer weten? Neem contact met ons op.

Alle inzichten over de Financiële Dienstverlening van onze specialisten

Financiële Dienstverlening
Alexander Bruinsma

Financiële instellingen en de green deal

Banken, verzekeraars en pensioenfondsen krijgen in 2024 te maken met nieuwe eisen over ESG. Wat kunnen de financiële instellingen doen? Frits Korthals Altes zegt dat bedrijven de data-intensieve rapportageprocessen nu al moeten meenemen in de ontwikkeling van nieuwe, groene producten.

Lees meer »
Team Turner wedstrijd
Financiële Dienstverlening
Alexander Bruinsma

Turner opnieuw gekozen tot nummer 1 strategisch adviesbureau in de MT1000

Turner staat op nummer 1 in de MT1000, een jaarlijks onderzoek onder opdrachtgevers van zakelijke dienstverleners. We staan op de eerste plek in de categorie strategie-advies en hebben de hoogste klanttevredenheid van alle consultancybureaus. Bovendien krijgen we hoge waarderingen voor klantgerichtheid, uitvoering en product. Wat is het verhaal achter deze mooie prestatie?​

Lees meer »
Financiële Dienstverlening
Cor Barelds

De Vereende

De Vereende, een schade- en verzekeringsbedrijf dat onder andere bijzondere risico’s verzekert, wilde een hogere efficiency realiseren, ruimte creëren voor nieuwe initiatieven en tegelijkertijd beter scoren op zowel klant- als medewerkerstevredenheid.

Lees meer »
Team Turner wedstrijd
Financiële Dienstverlening
Alexander Bruinsma

Turner opnieuw gekozen tot nummer 1 strategisch adviesbureau in de MT1000

Turner staat op nummer 1 in de MT1000, een jaarlijks onderzoek onder opdrachtgevers van zakelijke dienstverleners. We staan op de eerste plek in de categorie strategie-advies en hebben de hoogste klanttevredenheid van alle consultancybureaus. Bovendien krijgen we hoge waarderingen voor klantgerichtheid, uitvoering en product. Wat is het verhaal achter deze mooie prestatie?​

Lees meer »
Financiële Dienstverlening
mkan

AInspiratie

Turner organiseert een serie ronde tafel sessies over het succesvol toepassen en opschalen van AI. Benen op tafel met andere professionals, managers en bestuurders uit de financiële sector. Samen met gastsprekers bespreken we best practices en lessons learned.

Lees meer »
Financiële Dienstverlening
mkan

Het verhaal van Bureau BS&F en Turner

We mogen ons dit jaar het nummer 1 strategie-adviesbureau noemen en hebben de hoogste klanttevredenheid van alle adviesbureaus. Wat schuilt achter deze prestatie van ons en onze opdrachtgevers? In de serie ‘Het verhaal achter de prestatie’ gaan we in gesprek met algemeen directeur van BS&F, Ronald van Lier. Hoe heeft Turner geholpen om een collectieve zorgverzekering voor kwetsbare inwoners door te ontwikkelen tot een platform voor sociale zekerheid en zorg? En wat zegt dat over onze manier van werken?

Lees meer »
Artificial Intelligence
mkan

10 tips om Artificial Intelligence werkend te krijgen binnen jouw organisatie

Steeds meer financiële instellingen investeren in Artificial Intelligence. Toch zijn lang niet alle deze AI-initiatieven zo succesvol als gehoopt. Hoe kan dat? En wat kun je als manager of bestuurder doen om AI werkend te krijgen binnen jouw organisatie? Frits Korthals Altes en Egbert Clevers geven 10 aanbevelingen voor strategie-executie voor AI.​

Lees meer »
Team Turner wedstrijd
Financiële Dienstverlening
mkan

MT1000

Turner staat al drie keer op rij op nummer 1 in de MT1000, een jaarlijks onderzoek onder opdrachtgevers van zakelijke dienstverleners. We staan op de eerste plek in de categorie strategie-advies en hebben de hoogste klanttevredenheid van alle consultancybureaus. Bovendien krijgen we hoge waarderingen voor klantgerichtheid, uitvoering en product. Wat is het verhaal achter deze mooie prestatie?​

Lees meer »

Contact

We leren je graag kennen. Neem contact op voor een kennismaking.

Huize de Boom
Arnhemseweg 107
3832 GK Leusden

Telefoon: +31 (0)33 – 285 93 00
Email: info@turner.nl

BLIJF OP DE HOOGTE