Falen = oké (maar leer ervan)

Disruptie en beweeglijkheid (volaliteit) kunnen voor verwarring en fouten zorgen. Dat is nooit erg. Want je leert van worst practices. Hoe miljoenen aan gemeenschapsgeld bij het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) werd verbrand aan de verziekte bedrijfscultuur door trage besluitvorming. Of hoe bij de Ambulancedienst Amsterdam oppervlakkige contacten en te weinig toezicht tot een drama leidden. Of hoe bij de Tergooi ziekenhuizen een fusie geen synergie maar een hoofdpijndossier opleverde door niet-afgestemde ICT-systemen. Of V&D die achterbleef in innovatie, mede door mislukte reorganisaties.

Dat geeft harde learnings. Denk aan:

– Enorme faalkosten door onbenut potentieel, hoge directe kosten of overbelaste medewerkers
– Een strategie die niet is doorleefd, want dan heeft het geen waarde in de executie
– Onduidelijke verantwoordelijkheden en beroerde financiële verantwoordelijkheid
– Gebrek aan informatie, of juist te veel informatievoorziening
– 80 procent van het budget verbranden voordat je actie gaat ondernemen
– Onvoldoende aandacht voor drijfveren, beelden, gedrag en motiveren en inspireren

Wakker worden in de doe-stand

Disruptie belooft slapeloze nachten voor CEO’s en besturen die van het rustige plannen zijn. Voor hen hoort de publicatie Strategie = executie (aff.) op het nachtkastje. Iedere dag een verplicht halfuurtje Jacques Pijl doornemen, om vanuit de slaapkamerstilte de volgende morgen in de doestand wakker te worden. En dat goed gefundeerd en doordacht.

Organisatieadviseur Jacques Pijl signaleert dat het bedrijven frustreert dat veranderingen niet goed doorgevoerd kunnen worden. Pijl is strategisch adviseur voor veranderingstrajecten in de private en publieke sector. Hij schreef enkele jaren geleden de bestseller ‘Het nieuwe normaal’ waarin hij sprankelend schreef over het klaarstomen van een onderneming voor de 21e eeuw.

De belangrijkste insights uit Strategie = executie
Succesvol innoveren betekent in de 21e eeuw volgens de auteur dat je drie vormen van verandering omarmt: run, change en strategie-executie. Vervolgens zorg je voor slagkracht en wendbaarheid. Dus Joe Speedboot in plaats van een mammoettanker. Een speedboot die helemaal ‘yin-yang’ is: het zachte is hard, het harde is zacht. Daarbij is digitale innovatie geen keuze, maar een must. En het Pareto-principe omarm je in het runnen van je organisatie: 20 procent strategie, 80 procent doen, doen, doen.

Daarbij helpen deze vier versnellers:

Versneller 1. Kies

Bij deze eerste versneller is focus het toverwoord. Start met de vier bouwstenen Ambieer (een agile target waar je slechts 15 minuten aan besteedt), Selecteer (maak een scherpe keuze zodat je heldere opdrachten kan geven), Appeleer (toets en verrijk je business verhaal) en Activeer (iedereen moet in dezelfde film zitten en op dezelfde bandwagon meedraaien). Anders wordt het niks, nada.

Versneller 2. Initieer

Bij de versneller Initieer is het belangrijk hoe je aan de slag gaat. De vier bouwstenen zijn:

Must-have: zorg voor een duidelijke opdracht
Doorbraak: zorg voor een minimaal levensvatbaar product en een logische klantreis
Start excellent: start snel, falen mag
De soft-power psychologische check-in: er moet draagvlak zijn bij de spelverdelers van het initiatief. Dit laatste is bijvoorbeeld te zien bij de Hogeschool Utrecht waar de technische faculteit met kleine verbeterteams de studiesuccessen kon verbeteren.

Versneller 3. Oogst

Opnieuw vier bouwstenen:

Baten: begin met meten en oogsten met de nadruk op een feitenrelaas
Doorontwikkelen: werk aan constante alignment en accepteer dat er nooit een lineaire ontwikkeling is, maar als je het perfect aansluit op de klantwensen je een logaritmische ontwikkeling beleeft
Schakel op: een wat lelijke vertaling van scale up om door te stoten van 7 naar 700, van 15 naar 1500 man
Sla brug: waarin blokkades worden opgeheven en zorg ervoor dat professionals de transitie onomkeerbaar maken. Grote aanpassingen beginnen vaak met kleine stappen.

Versneller 4. Borg

De laatste versneller heeft als bouwstenen:

Bijsturen: onlosmakelijk verbonden aan altijd vernieuwen
Open architectuur: om te kunnen veranderen en groeien is het verstandig dat processen en kennis eenvoudig deelbaar is
Leren: innovatie en executie kunnen niet bestaan zonder leervermogen
Extra mijl: de resultaatverantwoordelijken moeten achter het eigenaarschap van de verandering kunnen staan. Veranker de verandering. Bij de advocaten van Nauta Dutilh werd de Lean Academy succesvol geïntroduceerd om een nieuwe nooit-af-werkwijze te verankeren.

Gun jezelf de tijd

Ik was wat huiverig om de bijna vierhonderd pagina’s ter hand te nemen. Je moet er echt tijd voor nemen. Gelukkig is het boek op te delen. Bijna honderd pagina’s zijn bijlagen: analyse- en procesmodellen, woordenlijsten en quotes uit de interviews: stuk voor stuk handig als naslag. Er blijven dan iets meer dan tweehonderd pagina’s over. Deze zijn door het strategie = executie-model logisch geordend aan de hand van vier versnellers. Iedere versneller heeft zes succesfactoren, vier bouwstenen met twee harde en twee zachte factoren. In totaal heb je dus 16 bouwstenen.

Je krijgt veel: academische inzichten, een overkoepelend model en veel praktijkvoorbeelden. Maar de auteur vraagt ook wat van je. Je moet niet te snel door het boek willen. Soms is het verstandig even een hoofdstuk te herlezen om de kracht van strategie-executie te verinnerlijken. Dat levert je het meeste rendement op.
Lees ook: Zo ontwikkel je een winning innovatiestrategie!

Wat maakt of kraakt strategie-executie en innovatie vandaag de dag?

Met Strategie = executie heeft Jacques Pijl een publicatie geschreven voor bestaande organisaties en start-ups. Uitgangspunt voor de auteur is dat strategie zonder uitvoering gebakken lucht is, en uitvoering zonder strategie werkt als een blinde mol die boven de grond wil overleven. Je hebt zowel strategie als uitvoering nodig, en bij voorkeur in een ideale mix en zo dicht mogelijk op elkaar: strategie-executie.

De auteur ging voor het boek niet over één nacht ijs. Drie jaar lang heeft het adviesbureau Turner – Jacques Pijl is daar directeur – bijna zestig bestuurders en managers ondervraagd en meer dan driehonderd boeken en artikelen doorgenomen. In totaal zijn bijna zeventig casussen geanalyseerd. De centrale vraag daarbij: wat maakt of kraakt strategie-executie en innovatie vandaag de dag? Eerste antwoord: 80 procent how-to. Want dat wil de auteur: veel praktische kennis delen en hup, aan de slag ermee.

Strategie-executie is als Rubik’s Magic Cube: veelomvattend, geen pasklaar antwoord, maar een zeer aantrekkelijke combinatie van onderzoek, analyse, conceptuele modellering en praktijkervaring. Niet voor niets behoorde het boek tot de genomineerden van het managementboek van dit jaar. Vijf uit vijf sterren.