Strategie-executie begint met ambitie. Het is niet voor niets dat ik de eerste bouwsteen van het model dat ik in mijn boek Strategie = Executie de naam AMBIEER heb gegeven. Zonder een aansprekende en meeslepende ambitie zul je niet snel een stap voorwaarts kunnen zetten. Het geeft richting aan je organisatie en je zult je mensen sneller meekrijgen. Maar het is essentieel dat die ambitie realistisch is. Je kunt als kleine Nederlandse softwareontwikkelaar wel de nummer 1-positie op de wereldmarkt nastreven, dat je daar in slaagt is niet heel waarschijnlijk. Vandaar mijn advies de vertreksituatie kritisch te bekijken: bezint eer u begint.

Capabilities

Voor we de volgende stap in de strategie-executie zetten, willen we daarom de capabilities analyseren, oftewel de kwaliteiten die aanwezig zijn binnen de organisatie. Die vallen uiteen in twee categorieën: de harde en de zachte kwaliteiten. De harde kwaliteiten zijn onder meer de structuur, het systeem van prestatiemanagement, de processen en de technologie. De zachte kwaliteiten zijn onder meer de cultuur, gedrag en de stijl van leidinggeven en samenwerken. Zowel de harde als de zachte kwaliteiten kunnen betrekking hebben op het dagelijkse management, ‘running the business’, maar ook op het transformeren van het bestaande bedrijfsmodel naar een vernieuwd bedrijfsmodel, ‘changing the business’.

Volwassenheid

De analyse van de kwaliteiten die de effectiviteit van strategie-executie in een organisatie bepalen, is een belangrijke stap alvorens de definitieve ambitie van de missie, visie en strategie vast te stellen. We krijgen een beeld van de kracht, de volwassenheid en de samenhang van de basiskwaliteiten. Bij goede basiskwaliteiten kan de ambitie, de polsstok, navenant hoog zijn. Bij lage basiskwaliteiten is dat niet zomaar het geval. De strategische ambitie moet in lijn zijn met het executievermogen, ook wel verandervermogen genoemd. Bij een lage score op de harde kwaliteiten betekent dat niet automatisch dat de ambitie verlaagd moet worden, maar wel dat extra inspanning nodig is om de ambitie te realiseren. Een concreet voorbeeld: als uit de analyse van de harde kwaliteiten blijkt dat de gekozen hoofdstructuur geen effectief platform voor besturing en vernieuwing is, is het zinvol die structuur eerst aan te passen. Een oude of gebrekkige hoofdstructuur zal nooit een goed platform voor strategie-executie zijn.

Er kan nu een kip-eiprobleem ontstaan. Wanneer je later – in bouwsteen 2 – vaststelt dat je vijf strategische initiatieven in je portfolio wilt en bij het meten van de harde kwaliteiten ontdekt dat eerst de topstructuur herontworpen moet worden, kan dat een conditioneringsproject opleveren, een initiatief op zichzelf.

Om de kwaliteiten van de organisatie te kunnen meten heeft Turner een online Strategy Execution & Change Accelerator ontwikkeld, SECA.NU. Dit is een onderzoekstool die aan de hand van 25 vragen een zeer nauwkeurige analyse geeft van de volwassenheid in strategie-executie op de vier hoofdvariabelen: de volwassenheid van het dagelijks management (managerial excellence), van verandering (execution excellence), van de kwaliteit van de harde condities (processen, systemen) en van de kwaliteit van de zachte condities (leiderschap, samenwerken). Dit zijn de hoofddimensies van effectieve strategie-executie. Invullen duurt maximaal twintig minuten en geeft de deelnemers online en realtime informatie over de aanwezige executiekracht van hun organisatie in relatie tot benchmarks.