'De zorgkloof is een acuut probleem'
Strategie-executie bij Accolade Zorg

2. Wat heeft voor de doorbraak gezorgd? Inhoudelijk, veranderkundig en/of projectmatig?

Na uitgebreide consultatie van alle betrokken is er een nieuwe strategie opgesteld van achttien sheets. Een behoorlijk gedetailleerd document, met alle grote thema’s verdeeld over de komende vijf jaar. ‘Zie het als een opsomming van alle grote vraagstukken voor de komende tijd’, legt Bosman uit. ‘We hebben de thema’s ondergebracht in een meerjarenprogramma met een zo concreet mogelijke uitwerking, inclusief de prioriteiten, zodat de strategie niet alleen op papier bestaat maar ook daadwerkelijk uitgevoerd gaat worden.’

De arbeidsmarkt is natuurlijk een van de speerpunten in de strategie. Hoe zorg je dat potentiële werknemers jou verkiezen boven een andere partij? En hoe zorg je dat de mensen die al voor Accolade werken, blijven? Eén van de aspecten die Accolade daarbij moet helpen is de christelijke identiteit, vertelt Bosman. ‘Wij zijn een organisatie die vanuit een christelijk perspectief onze zorg biedt. Daar kun je natuurlijk op verschillende manieren naar kijken, maar wat ons betreft is het een USP, een unique selling point. Wij zijn een christelijke organisatie en willen dat graag blijven. Dat gaat twee kanten op: het is aantrekkelijk voor onze cliënten, die zich bij ons thuis voelen én het kan ons ook helpen op de arbeidsmarkt. Maar we geven die identiteit wel inhoud op een moderne wijze. Onze christelijke identiteit gaat niet gepaard met een spruitjesgeur.’

Een ander speerpunt in de nieuwe strategie is innovatie. ‘We zullen in de nabije toekomst per definitie te weinig mensen hebben om dezelfde zorg als nu te kunnen bieden’, legt Bosman uit. ‘Dus we moeten ons wel op innovatie richten, zowel op technologisch als op sociaal vlak. We zijn bijvoorbeeld bezig om mantelzorgers en vrijwilligers een plek te geven in ons zorgproces. Van een afstandje bekeken klinkt dat best overzichtelijk: je vraagt een van de kinderen te helpen bij de zorg van hun ouders. Maar dat doet natuurlijk wel iets met onze eigen medewerkers, die een opleiding van jaren achter de rug hebben. Zij zullen er zeker een mening over hebben. Daarnaast heb je natuurlijk ook de juridische kant: mag dit zomaar? Hoe kun je de mantelzorgers verleiden om zich te committeren? Wij zijn immers geen werkgever. We zullen de manier waarop we werken dus moeten transformeren.’

Het is ook niet gemakkelijk om een bijdrage van mantelzorgers te vragen, zegt Schippers. ‘Als bewoners terechtkomen in een verpleeghuis, is er vaak al een intensief proces aan voorafgegaan. Die mantelzorgers hebben soms al jarenlang al hun energie in de zorg gestoken. Kun je die dan meteen vragen om bij te dragen? Dat is echt een dilemma.

De rol van Turner in dit proces lag vooral in het helpen keuzes te maken. ‘Als organisatie heb je nu eenmaal te maken met beperkingen’, zegt Bosman. ‘Je hebt maar 24 uur in een dag, waarvan je er ook nog een aantal wilt slapen. Accolade heeft generieke activiteiten én een aantal niches. Dus het aantal initiatieven moet beperkt blijven. Dat helpt ook bij het meekrijgen van de organisatie. Ik heb mijn medewerkers nodig om te bedenken hoe wij de zorg op een andere manier kunnen organiseren, dat kan ik niet allemaal vanachter mijn bureau of met een paar collega’s hier op de gang bedenken. Het ging erom keuzes te maken, prioriteiten te stellen en vervolgens concreet aan de slag gaan. Dat betekent niet dat we onze niches zomaar afstoten. We hebben ook een verantwoordelijkheid. We doen gerontopsychiatrie, we hebben een NAH-afdeling, voor mensen met niet aangeboren hersenletsel, een LIN-afdeling, voor langdurig intensieve neurorevalidatie. Dat zijn kleine doelgroepen. Onze LIN-afdeling is een van de drie gespecialiseerde locaties in heel Nederland, daar zijn we best trots op. Maar als je naar het volume kijkt is het heel klein, maar wel belangrijk.’

De strategie heeft geholpen het denken te bepalen, zegt Bosman. ‘Aan de voorkant hadden we eigenlijk radicalere keuzes verwacht. Die hebben we in sommige gevallen nog niet genomen. Denk aan de thuiszorg. Dat is maatschappelijk gezien een belangrijk product, maar we hebben moeite dat financieel rond te krijgen. We hebben daar een paar maatregelen genomen die ertoe hebben bijgedragen dat we nu bijna op nul draaien zodat er geen geld bij hoeft.’